برای استفاده بهتر از سایت، به حساب تون وارد بشید
تحلیل رقبا در کسب‌وکار اینترنتی، یکی از مهم‌ترین کارهایی ئه که شما باید قبل از راه‌اندازی کسب‌وکار تون انجام بدید؛ چون تا زمانی که رقبای خودتون رو به خوبی آنالیز و تحلیل نکنید و ندونید که پشت پرده‌ی کسب‌وکار شون چه خبر ئه، نمی‌تونید از اون‌ها پیشی بگیرید و جلو بزنید. بنابراین، آنالیز و تحلیل رقبا در هر کسب‌وکاری، یه کار واجب ئه.
البته تحلیل رقیب‌ها، یکی از اون کارهای مهمی ئه که برای موفقیت کسب‌وکار مون باید انجام بدیم. بنابراین، پیشنهاد می‌کنم که نوشته‌ی «چند گام ضروری برای راه‌اندازی یه کسب‌وکار اینترنتی موفق» رو حتماً بخونید.
بعد از بررسی رقیب‌ها تون، شما باید کسب‌وکاری رو راه‌اندازی کنید که خدمت‌ها و امکانات بیش‌تر یا بهتری رو در اختیار کاربرها قرار بده؛ وگرنه نمی‌تونید با رقیب‌ها تون، رقابت کنید. شما با تحلیل رقبا در کسب‌وکار اینترنتی تون می‌تونید بفهمید که آیا توانایی رقابت با رقیب‌های خودتون رو دارید یا نه. البته اطلاعات خیلی زیادی رو هم به دست می‌آرید و همین اطلاعات ارزشمند ئه که می‌تونه کسب‌وکار شما رو متحول کنه. شما می‌تونید نقطه‌های ضعف اون‌ها رو بفهمید و اون‌ها رو کسب‌وکار تون تقویت کنید و از همین روش برای رقابت با اون‌ها استفاده کنید. مثلاً ضعفی که اون‌ها در سئو، تولید محتوا، تولید محصول و… دارن.
همیشه همین جوری بوده و این کار، کار جدیدی نیست؛ حتی در کسب‌وکارهای غیر اینترنتی هم باید این کار انجام بشه. خود من هم قبل از راه‌اندازی کارنتا، همین کار رو کردم و اون سایت‌هایی رو که مد نظر ام بود، تحلیل کردم؛ از آنالیز تولید محتوایی که می‌کنن تا کیفیت محصول‌ها و خدمت‌هایی که اون‌ها می‌دن. همه رو بررسی کردم که در چه حدی هستن و چطور باید با اون‌ها رقابت کرد و آیا اصلاً نیاز هست که در فلان زمینه، با اون‌ها رقابت کنم. پاسخ همه‌ی این سوال‌ها رو با تحلیل رقبا در کسب‌وکار اینترنتی تون می‌فهمید و هیچ راه دیگه‌ای وجود نداره.
به نظر من و خیلی‌ها، اگر شما هیچ رقیبی نداشته باشید، هرگز در کسب‌وکار تون موفق نمی‌شید. البته شاید این حرف برای شما خنده‌دار باشه؛ ولی واقعیت، این ئه که رقیب‌های شما باعث پیشرفت شما می‌شن. رقیب‌های شما هستن که شما رو به رقابت و پیشرفت وادار می‌کنن. رقیب‌های شما هستن که باعث می‌شن شما کیفیت بهتر و بهترین کیفیت رو به مخاطب‌ها تون ارائه بدید.
بنابراین، رقیب‌های شما هستن که باعث می‌شن تا شما در کسب‌وکار تون و در حوزه‌ی کاری تون، تحولی رو ایجاد کنید. برای نمونه، زمانی که یکی از رقیب‌های شما، محصول‌های خودش رو با کیفیت بهتری ارائه می‌ده، شما چی کار می‌کنید؟ حتماً شما هم تلاش می‌کنید که کیفیت محصول‌ها تون رو بهتر کنید. برای همین ئه که می‌گم: «رقیب‌ها تون باعث پیشرفت شما هستن».
البته بررسی رقیب‌ها، کاری نیست که یک بار انجام بشه؛ بلکه شما چه قبل از راه‌اندازی کسب‌وکار اینترنتی تون و چه بعد از اون، باید اون رو انجام بدید. شاید تا حالا با خودتون فکر کرده باشید که چرا فروش تون از رقیب‌ها تون کم‌تر ئه. یکی از دلیل‌ها می‌تونه این باشه که اون‌ها، جایگاه بهتری رو پیش گوگل دارن و توی کلیدواژه‌های مد نظر شون، در صفحه اول گوگل بالا می‌آن؛ ولی شما توی صفحه‌های بعدی هستید. اصلاً چرا اون‌ها باید از شما بهتر باشن؛ در حالی که شما محصول‌های بهتری دارید و محتواهای بهتر و بیش‌تری رو هم دارید؟ پاسخ این سوال‌ها رو باید با تحلیل و بررسی رقبا تون بفهمید.
ما تا این جا فهمیدیم که چرا آنالیز رقبا در کسب‌وکارهای اینترنتی، چیز مهمی ئه؛ ولی مسئله‌ای که در این جا هست، این ئه که چطور باید رقیب‌های کسب‌وکار اینترنتی مون رو تحلیل کنیم. کدوم قسمت‌ها مهم اند و روی چه بخش‌هایی باید تمرکز کنیم؟
روش‌های زیادی برای تحلیل رقبا در کسب‌وکار اینترنتی وجود داره و شاید هر کسی هم روش خودش رو داشته باشه؛ ولی من هم سعی می‌کنم که در ادامه‌ی این نوشته بهتون بگم که چطور سایت رقیب تون رو تحلیل کنید. ولی در کل، این نکته رو یاد تون باشه که اگر می‌خواید پیروز میدان باشید، رقیب‌ها تون رو شناسایی کنید و همیشه اون‌ها رو زیر نظر بگیرید.
اگر بخوام یه چیز کلی بگم، در تحلیل سایت رقیب‌ها تون، کارهای مهمی که باید انجام بدید، بررسی ترافیک و قدمت سایت، بررسی محتواها و بررسی محصول‌ها شون ئه. مثلاً شما با افزونه‌ی الکسا می‌تونید تقریباً حدس بزنید که چقدر روزانه ترافیک دارن. البته رتبه‌ی الکسا، گویای همه چیز نیست؛ ولی اون‌هایی که رتبه‌ی 5000 ایران رو دارن، روزانه بین 1000 تا 1500 بازدید از گوگل رو حالا دارن.
برای این که قدمت سایت رو هم بفهمید و برای این که بفهمید که اون سایت، کار اش رو از چه زمانی آغاز کرده، می‌تونید از سایت whois.com استفاده کنید و تاریخ ثبت دامنه‌ی سایت رو در اون جا ببینید. ولی برای این که ببینید که اون سایت، قبلاً چه شکلی بوده و چه محصول‌هایی رو داشته و چی کار می‌کرده، می‌تونید از سایت archive.org استفاده کنید. این سایت مثل ماشین زمان می‌مونه و گذشته‌ی سایت مد نظر تون رو بهتون نشون می‌ده.
خب، حالا بریم سراغ تحلیل رقبا در کسب‌وکار اینترنتی به صورت جزئی‌تر. ما باید این موردها رو با هم بررسی کنیم:
اولین کاری که شما باید انجام بدید، این ئه که به درستی رقیب‌ها تون رو شناسایی کنید. البته دقت داشته باشید که هر کسی که در حوزه‌ی کاری شما فعالیت می‌کنه، رقیب شما نیست! بلکه اون‌هایی هستن که هم دارن در حوزه‌ی کاری شما فعالیت می‌کنن و هم دارن مانند محصول‌های شما رو ارائه می‌دن. پس، اهمیت زیادی داره که ما بتونیم رقیب‌ها مون رو به درستی تشخیص بدیم؛ چون شاید دو تا کسب‌وکار اینترنتی باشن که دارن در یه زمینه فعالیت می‌کنن؛ ولی استراتژی کسب‌وکار شون با هم فرق داره!
برای این که رقیب‌ها تون شناسایی کنید، شما می‌تونید از دو تا مورد استفاده کنید:
شما باید توی گوگل، درباره‌ی حوزه‌ی کاری تون جستجو کنید و ببینید که چه سایت‌هایی دارن در زمینه‌ی مد نظر تون فعالیت می‌کنن. اون‌ها رو بررسی کنید و ببینید که آیا می‌تونن رقیب شما باشن. اگر عبارت درستی رو در گوگل سرچ کرده باشید، به احتمال زیاد، سایت‌هایی که در صفحه اول گوگل می‌بینید، رقیب‌های اصلی شما هستن. بنابراین، این که چه چیزی رو هم دارید سرچ می‌کنید، اهمیت داره.
شما در شبکه‌های اجتماعی هم می‌تونید جستجو کنید و اون کسب‌وکارها یا کسانی که رقیب شما هستن رو پیدا کنید. مثلاً توی اینستاگرام، شما می‌تونید هشتگ‌های مرتبط با کسب‌وکار اینترنتی تون رو جستجو کنید تا به رقیب‌ها تون برسید.
یکی دیگه از کارهایی که ما باید در تحلیل رقبا در کسب‌وکار اینترنتی انجام بدیم، بررسی سایت رقیب مون ئه. البته برای انجام این کار، ما باید بخش‌های مختلفی از سایت رو بررسی کنیم. در واقع، باید همه‌ی بخش‌های مهم سایت شون رو بررسی کنیم و سایت شون رو زیر و رو کنیم. من در ادامه‌ی این نوشته، چند تا این موردها رو بررسی می‌کنم.
اولین جایی که باید متمرکز بشید، صفحه‌ی اصلی سایت ئه. شما باید عنوان سایت رو بررسی کنید و ببینید که چه عنوانی رو برای سایت شون انتخاب کرده‌اند؟ آیا اسم سایت هم در عنوان صفحه‌ها هست یا این که فقط کلمه‌های کلیدی رو می‌شه دید؟ فهرست اصلی سایت رو هم بررسی کنید و ببینید که داره روی چه چیزهایی بیش‌تر مانور می‌ده؟ چون معمولاً اون بخش‌هایی که اهمیت بالایی دارن، در منوی سایت قرار می‌گیرن.
بخش‌بندی صفحه اصلی سایت رو هم بررسی کنید و ببینید که چه ترتیبی داره. توی صفحه‌ی اول، داره چه چیزهایی رو به کاربرهای خودش نشون می‌ده و چه پیشنهادهایی رو داره به بازدیدکننده‌های خودش می‌ده؟ به این صورت هم می‌تونید نقطه‌های قوت اون کسب‌وکار رو بفهمید؛ چون بعضی‌ها هستن که مهم‌ترین بخش‌ها شون رو در صفحه‌ی اصلی سایت شون نشون می‌دن.
کار دیگه‌ای که باید بکنید، بررسی محتوای سایت رقیب تون ئه؛ چون محتوا، مهم‌ترین چیزی ئه که با بررسی اون، شما می‌تونید به حرفه‌ای بودن رقیب تون پی ببرید. اگر محتوای ضعیفی داشته باشه، شما می‌تونید روی تولید محتواهای قوی تمرکز کنید و اگر محتوای قوی داشته باشه، شما باید سعی کنید که محتواهای قوی‌تری تولید کنید و به مخاطب‌ها تون ارائه بدید. شما باید به طور کلی بدونید که اون سایت، داره چه محتوایی رو چطور به مخاطب‌های خودش ارائه می‌ده.
وارد بخش مقاله‌های سایت یا بلاگ بشید و دسته‌بندی مقاله‌ها رو بررسی کنید و ببینید که آیا داره همه چیز رو در اون حوزه‌ی کاری پوشش می‌ده؟ شما از ابزارهای مختلف می‌تونید استفاده کنید تا بفهمید که رتبه‌ی محتوای سایت تون در گوگل تقریباً چند ئه؟ حتی می‌تونید بفهمید که بیش‌ترین ورودی‌ها رو داره از چه کلیدواژه‌هایی به دست می‌آره؟
عنوان مقاله‌ها رو هم دقت کنید و ببینید که معمولاً از چه عنوان‌هایی برای مقاله‌های خودش استفاده می‌کنه؟ آیا در انتخاب عنوان مقاله‌ها، قانون خاصی داره؟ آیا در عنوان مقاله‌ها از کلمه‌های «چگونه»، «روش‌های»، «نکته‌های مهم» و… استفاده کرده یا این که عنوان‌های متفاوتی داره؟
همچنین، شما باید تعداد کلمه‌های مقاله‌ها رو هم بررسی کنید و ببینید که معمولاً مقاله‌های اون سایت، چند کلمه‌ای هستن؟ برای این که تعداد کلمه‌های مقاله رو بفهمید، باید اون رو در نرم‌افزار Microsoft WORD کپی کنید تا در پایین صفحه، شمار کلمه‌ها رو ببینید. شما باید طول جمله‌ها و پاراگراف‌ها رو بررسی کنید. آیا اصلاً رقیب شما در مقاله‌های خودش، از صوت یا ویدیو استفاده می‌کنه؟
شما باید لینک‌های داخلی و خارجی محتواها رو هم بررسی کنید. لینک‌های داخلی با چه کلمه‌هایی و با چه صفحه‌هایی لینک شده‌اند؟ لینک‌های خارجی معمولاً به چه سایت‌هایی لینک شده‌اند؟ برای این کار، شما می‌تونید از ابزارها هم استفاده کنید.
صفحه‌ی محصول‌ها (کالا یا خدمت) هم یکی دیگه از اون موردهایی ئه که شما می‌تونید بفهمید که رقیب شما چقدر در کار اش حرفه‌ای یا ضعیف ئه؟ اول از همه، تصویر محصول‌ها رو بررسی کنید و ببینید که چقدر حرفه‌ای هستن؟ عنوان محصول‌ها، چطوری اند؟ برای محصول‌های دانلودی، بیش‌تر از چه فرمتی (صوتی، ویدیویی و…) استفاده می‌کنن؟
نحوه‌ی تبلیغ‌نویسی صفحه‌ی محصول رو هم بررسی کنید؛ چون از این طریق می‌تونید از خیلی چیزها باخبر بشید. ببینید که به چه شکلی، کاربرهای خودشون رو برای خرید، ترغیب می‌کنن؟ گارانتی محصول‌ها، نظر مشتری‌های راضی، پرسش و پاسخ‌های احتمالی و موردهای دیگه‌ای که هست رو بررسی کنید.
یکی دیگه از کارهایی که ما باید در تحلیل رقبا در کسب‌وکار اینترنتی انجام بدیم، بررسی سئو سایت رقیب مون ئه؛ چون شما باید بتونید استراتژی سئوی رقیب‌ها تون رو پیدا کنید. شما ابتدا باید سرعت سایت رقیب تون رو بررسی کنید که برای این کار می‌تونید از سایت GTMetrix استفاده کنید. با این کار، شما می‌تونید موردهای زیادی رو بفهمید. مثلاً این که حجم صفحه‌ای اصلی سایت رقیب تون، چقدر ئه؟ آیا تصویرها و فایل‌های CSS و جاوااسکریپت سایت اش، فشرده و بهینه است؟ و…
مورد بعدی که باید در بررسی سئوی سایت رقیب تون انجام بدید، بررسی کلمه‌های کلیدی ئه. حتماً می‌دونید که یکی از مهم‌ترین عامل‌ها برای کسب رتبه در نتیجه‌ی سرچ گوگل، استفاده‌ی درست از کلمه‌های کلیدی مربوط ئه. شما باید بدونید که رقیب تون بیش‌تر روی چه کلمه‌های کلیدی تمرکز داره؟
یکی دیگه از موردهای سئو، میزان بک‌لینک‌های سایت ئه. شما باید میزان بک‌لینک‌های رقیب تون چقدر ئه؟ از کجاها بک‌لینک گرفته و به چه صورتی بک‌لینک گرفته؟ مثلاً بک‌لینک رو با تبادل لینک گرفته یا با رپورتاژ آگهی؟ چیزهایی که شما باید بدونید، این ئه که مثلاً چند درصد از بک‌لینک‌های رقیب تون، Follow یا No-Follow هستن؟ پسوند دامنه‌هایی که از اون‌ها بک‌لینک گرفته، چی هستن؟ در واقع، باید کیفیت بک‌لینک‌های اون رو بررسی کنید. برای بررسی بک‌لینک‌های رقیب تون، می‌تونید از سایت‌های MOZ و Ahrefs استفاده کنید. البته می‌تونید از ابزار SEMrush هم استفاده کنید؛ ولی خب، دقت اون به اندازه‌ی قبلی‌ها نیست.
اگر رقیب تون در شبکه‌ی اجتماعی فعالیت داشته باشه، معمولاً در یه جایی از صفحه اصلی اش، اون رو نشون می‌ده و از کاربرهای خودش می‌خواد که در اون جا هم اون رو دنبال کنن. بنابراین، اون جوری می‌تونید شبکه‌های اجتماعی که کاربرها تون فعالیت دارن رو پیدا کنید.
بعد از شناسایی شبکه‌های اجتماعی رقیب‌ها تون، باید به اون جا برید و اون رو بررسی کنید. مثلاً وارد پیج اینستاگرام شون بشید و ببینید که آیا محتوایی که در اون جا قرار می‌دن، مختص اون جا ئه یا این که همون مطلب سایت شون رو اون جا هم قرار می‌دن؟ چند تا هشتگ در پست‌ها شون قرار می‌دن و از چه هشتگ‌هایی استفاده می‌کنن؟
آیا تعداد لایک پست‌ها متناسب با تعداد فالورها هست؟ آیا فالورها شون، واقعی هستن یا فیک (غیر واقعی)؟ شما باید استراتژی بازاریابی شون رو در شبکه‌های اجتماعی پیدا کنید. چطور کاربرها شون رو به چالش می‌کشن؟ چطور از اون‌ها می‌خوان که محصول شون رو بخرن؟ و…
یه مورد دیگه از کارهایی که ما باید در تحلیل رقبا در کسب‌وکار اینترنتی انجام بدیم، این ئه که روش‌ها و شگردهای فروش رقیب‌ها مون رو بررسی کنیم و ببینیم که اون‌ها دارن به چه شکلی عمل می‌کنن؟ مثلاً به صفحه‌ی محصول‌های سایت شون بریم و ببینیم که نحوه‌ی تبلیغ‌نویسی اون‌ها چطور ئه و اون‌ها دارن چطور مخاطب‌ها شون رو قانع می‌کنن که ازشون خرید کنن؟
همچنین، باید به شبکه‌های اجتماعی شون هم سر بزنیم؛ چون شاید اون جا هم دارن تکنیک‌هایی رو برای تبدیل کاربر به مشتری استفاده می‌کنن که باید ما بدونیم. من پیشنهاد می‌کنم که حتی خودتون هم محصولی رو ازشون خرید کنید تا دقیقاً بدونید که اون‌ها چطور رفتار می‌کنن و فرایند فروش شون رو ببینید. البته شاید این کار برای شما هزینه داشته باشه ولی ارزش اش رو داره؛ چون با این روش، دقیق‌تر از بقیه‌ی روش‌ها از همه چیز باخبر می‌شید.
یکی دیگه از کارها، بررسی روش‌های تبلیغاتی رقیب تون ئه. اگر رقیب شما برای جذب مخاطب از روش‌های تبلیغاتی استفاده می‌کنه، حتماً باید اون روش‌ها رو شناسایی کنید و بررسی کنید. مثلاً اگر از تبلیغات کلیکی برای افزایش مخاطب‌های خودش استفاده می‌کنه، کمپین‌های اون رو بررسی کنید. مثلاً بررسی کنید که تبلیغات اش رو بیش‌تر در چه سایت‌هایی نمایش می‌ده؟
همچنین، لندینگ‌پیج‌ها و صفحه‌های فرودی که به تبلیغات کلیکی شون متصل هستن رو بررسی کنید. زمانی که وارد یه لندینگ‌پیج می‌شید، سعی کنید که خودتون رو به جای یه کاربر معمولی قرار بدید و ببینید که آیا محتوای اون صفحه‌ی فرود، شما رو ترغیب می‌کنه که کاری که ازتون خواسته شده رو انجام بدید؟ پس، باید مانند یه کاربر معمولی رفتار کنید تا بفهمید که تبلیغات رقیب تون چقدر تاثیر گذار ئه؟
البته شاید رقیب تون از روش‌های تبلیغاتی دیگه‌ای هم (مانند ویدیو مارکتینگ یا سوشال مارکتینگ) برای افزایش فروش اش استفاده می‌کنه. پس، باید اون‌ها رو هم بررسی کنید.
ما تا این جا فرض کردیم که از رقیب‌های خودمون پایین‌تر هستیم و باید اون‌ها رو تحلیل کنیم که بتونیم بهشون برسیم؛ ولی حالا فرض کنید که هم‌سطح اون‌ها هستید یا این که بالاتر از رقیب‌ها تون هستید. مثلاً فرض کنید که در گوگل و در کلیدواژه‌های مربوط به حوزه‌ی کاری تون، جزو اولین‌ها هستید و از رقیب‌های اصلی تون فاصله‌ی زیادی دارید. حالا، آیا فکر می‌کنید که شما برای همیشه در اون جایگاه می‌مونید؟ هرگز این طور نیست! فکر نکنید که رقیب‌های شما، دست روی دست گذاشته‌اند و به فکر جلو زدن از شما نیستن!
بنابراین، شما باید همیشه حواس تون به رقیب‌ها تون باشه و همیشه به سایت شون سر بزنید تا ببینید که آیا از روش جدیدی برای تولید محتوا و بازاریابی استفاده می‌کنن یا نه؟ آیا شگرد جدیدی رو برای ماندگاری بیش‌تر کاربر در سایت شون استفاده می‌کنن یا نه؟ البته این موردهایی که من گفتم، چند مورد کوچک بود.
بنابراین، شما همیشه و در هر شرایطی باید رقیب‌های خودتون رو آنالیز کنید. تحلیل رقبا در کسب‌وکار اینترنتی تون به شما کمک می‌کنه تا خیلی از چیزهای جدیدی رو یاد بگیرید و همون چیزهای جدید رو در کسب‌وکار تون به کار بگیرید و عملی کنید.
حرف پایانی
چیزی که باید بهش اعتراف کنم، این ئه که تحلیل رقبا در کسب‌وکار اینترنتی، واقعاً موضوع خیلی مهم و البته گسترده‌ای ئه که من توی 3000 کلمه فقط تونستیم که اینقدر اش رو بهتون بگم؛ ولی خب، مطمئن ام که با بررسی همین موردهایی که بهتون گفتم، به کمبودهای سایت تون پی می‌برید و کیفیت کسب‌وکار اینترنتی تون رو بالا می‌برید. هر سوال دیگه‌ای داشتید، حتماً برام کامنت (دیدگاه) بذارید تا اگر تونستم، بهتون کمک کنم.
شک نکنید که من برای تک‌تک محتواهای کارنتا زمان می‌ذارم تا بتونم چیزهای درستی رو بهتون آموزش بدم؛ چون آموزش‌های سطحی و پراکنده، به درد هیچ کسی نمی‌خوره و آدم رو بیش‌تر گمراه می‌کنه. اگر شما هم محتواهای من رو دوست دارید و براتون مفید بوده، می‌تونید با انتخاب یکی از گزینه‌های زیر، من رو مهمان کنید:
دیدگاه و امتیاز تون رو بذارید